Nederland staat midden in een energietransitie waarbij de warmtevoorziening duurzamer en slimmer moet worden. Warmtenetten zijn daarin een belangrijk instrument om woningen en gebouwen collectief, efficiënt en milieuvriendelijk te verwarmen. Netbeheerders nemen een voortrekkersrol en ontwikkelen diverse warmte-infrastructuren, vaak in nauwe samenwerking met gemeenten, provincies en warmtebedrijven.
Warmtenetten bij Nederlandse netbeheerders
Enexis Groep – Enpuls Warmte Infra
Enexis heeft een aparte dochteronderneming, Enpuls Warmte Infra, die zich richt op de ontwikkeling en exploitatie van warmtenetten in de provincies Groningen, Drenthe, Limburg, Noord-Brabant en Overijssel. Samen met lokale overheden werkt Enpuls aan nieuwe warmtebedrijven die fossiele brandstoffen moeten vervangen door duurzame warmtebronnen.
Stedin – NetVerder
NetVerder, onderdeel van Stedin, is actief met de aanleg van een warmtenet in Delft dat start met circa 6.000 huurwoningen. Dit project is een samenwerking met meerdere woningcorporaties en geothermie-initiatieven, en markeert de opschaling van lokale collectieve warmtevoorzieningen.
Alliander – Alliander warmte-initiatieven
Alliander werkt regionaal aan warmtenetten en ondersteunt gemeenten bij de warmtetransitie via warmteprogramma’s en ontwikkeltrajecten voor warmte-infrastructuur. Het bedrijf speelt een belangrijke rol in het verbinden van warmteleveranciers, netcapaciteit en gebruikers.
Gasunie – Warmte-infrastructuur en clusters
Gasunie richt zich naast gasinfrastructuur ook op grootschalige warmteprojecten, inclusief clusters voor industrie en stedelijke gebieden. Gasunie werkt aan duurzame warmtevoorziening door restwarmte en aardwarmte effectief in te zetten.
Waarom zijn warmtenetten essentieel?
- Warmtenetten bieden een betaalbaar alternatief voor aardgas en ontlasten het elektriciteitsnet, dat door bijvoorbeeld warmtepompen anders zwaar belast raakt op koude dagen.
- Ze benutten lokale en duurzame warmtebronnen zoals restwarmte uit industrie, geothermie en biomassa, en versterken zo de energieonafhankelijkheid van Nederland.
- Warmtenetten dragen bij aan het landelijke doel om tussen 2 en 2,5 miljoen huishoudens uiterlijk in 2050 aan te sluiten.
Belangrijke ontwikkelingen en subsidies
- De Wet collectieve warmte (Wcw) wordt in 2026 verwacht in werking te treden, wat netbeheerders meer ruimte geeft om warmte te produceren en leveren, naast hun netbeheerrol.
- De Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS) opent in 2025 voor de derde keer, om investeringen in warmtenetten te stimuleren met een vast subsidiepercentage en meer flexibiliteit voor grootverbruikers.
- Samenwerkingen tussen netbeheerders, provincies, gemeenten en warmtebedrijven worden intensiever, met projecten in onder andere Noord-Brabant, Groningen en Delft als koplopers.
Conclusie
Netbeheerders in Nederland zijn cruciaal voor de verduurzaming van warmtevoorziening via warmtenetten. Met projecten en initiatieven die inmiddels regionaal op stoom komen, dragen zij bij aan een robuust, betaalbaar en duurzaam energiesysteem. De combinatie van wetgevende steun, financiële prikkels en regionale samenwerking versnelt de warmtetransitie die nodig is voor een klimaatneutraal Nederland in 2050.
Bronnen: Netbeheer Nederland, Enexis, Stedin, Gasunie, CE Delft, RVO, Warmtenetwerk, Binnenlands Bestuur
