De energietransitie brengt niet alleen techniek en duurzaamheid samen, maar zorgt ook voor uitdagende discussies over netbeheer en tarieven. Recent heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) geoordeeld over een geschil tussen vier beheerders van Gesloten Distributiesystemen (GDS) en TenneT, de landelijke hoogspanningsnetbeheerder. Maar wat zijn precies Gesloten Distributiesystemen? En waarom ontstond er discussie over tarieven na het einde van een crossborderlease?
Wat is een Gesloten Distributiesysteem (GDS)?
Een Gesloten Distributiesysteem is een privaat energienet. Anders dan het reguliere openbare elektriciteitsnet bedient een GDS een beperkte, meestal industriële groep gebruikers op één locatie, zoals bedrijventerreinen of industriële clusters. De GDS-beheerder verzorgt hier de distributie van elektriciteit binnen het eigen net, maar is aangesloten op het openbare hoogspanningsnet voor de inkoop van energie.
Uitleg: Het fenomeen crossborderlease-overeenkomst
Een crossborderlease-overeenkomst is een internationale financieringsconstructie waarbij infrastructuur – bijvoorbeeld een elektriciteitsnet – tijdelijk wordt overgedragen aan een buitenlandse partij en weer wordt teruggeleased. In dit geval was het 150 kV-net in de regio Randmeren tot begin 2025 in handen van netbeheerder Liander onder zo’n crossborderlease. Vanaf 3 januari 2025 is het beheer definitief overgegaan naar TenneT, waarmee alle operationele en tariefverantwoordelijkheden bij TenneT kwamen te liggen.
Waar draaide het geschil tussen de GDS-beheerders en TenneT om?
De kern van het geschil was de hoogte van de tarieven die TenneT aan de GDS-beheerders rekent voor het gebruik van het 150kV-hoogspanningsnet. Voorheen werden door Liander lagere tarieven gehanteerd, maar na de overdracht hanteert TenneT de door ACM vastgestelde maximumtarieven. De GDS-beheerders vonden deze verhoging onredelijk en vroegen om een overgangsregeling; zij voerden aan dat zij te laat waren geïnformeerd over de tariefwijziging en dat deze in strijd zou zijn met het discriminatieverbod uit de Elektriciteitswet 1998.
De ACM heeft geoordeeld dat TenneT met het rekenen van deze maximumtarieven correct handelt, omdat daarmee alle netgebruikers gelijk behandeld worden. Er is volgens de toezichthouder geen sprake van discriminatie en het doorvoeren van de maximumtarieven is niet onredelijk – een overgangsregeling is volgens ACM dan ook niet nodig. De klachten van de GDS-beheerders zijn daarom als ongegrond beoordeeld.
https://www.acm.nl/nl/publicaties/geschilbesluiten-gds-beheerders-tennet
